Những dấu vết của tạng Kinh Nam truyền (Nikaya) trong Kinh Đại Báo Phụ Mẫu Trọng Ân

Những dấu vết của tạng Kinh Nam truyền (Nikaya) trong Kinh Đại Báo Phụ Mẫu Trọng Ân

Hôm nọ khi nói về "kinh tín ngưỡng", "kinh nghi ngụy", một số bạn có liệt kê Kinh Đại Báo Phụ Mẫu Trọng Ân là ngụy kinh (lí do: vì có nhiều yếu tố văn hóa Trung Quốc, ...)

Tuy nhiên Quan điểm của mình cho rằng nên xếp kinh này vào hàng "kinh nghi tợ" giống như cách mà Đại Chính tạng đã làm thì hợp lý hơn 

- Thứ nhất: Một điều đương nhiên ta phải khẳng định kinh này là kinh Đại thừa và có yếu tố văn hoá Trung Quốc. Nhưng nên hiểu đó cũng là một đặc điểm của "cựu kinh" trước Huyền Trang. Khẳng định đó là kinh ngụy tạo là hơi nóng vội 

- Thứ hai: Kinh này vẫn được chấp nhận sử dụng trong nghi thức nhật tụng, lễ sám của một số giáo hội Phật giáo "chính thống"

- Thứ 3: kinh này có nhiều bản dịch, nhiều kinh có nội dung tương tự, dẫn đến một suy luận đương nhiên là có khả năng là kinh này đã xuất hiện trước khi vào Trung Quốc. Nếu có ngụy kinh thì cũng không phải là ngụy kinh của người Trung Quốc

- Thứ 4 là: kinh này có một số chi tiết Văn học giống với kinh văn trong tạng Pali (chứ không phải chỉ có các chi tiết giống với tạng A hàm Hán truyền). 

Tăng Chi 1, trang 118~120 (Này các Tỷ-kheo, thế nào là địa vị bậc không phải Chân nhân? Người không phải Chân nhân, này các Tỷ-kheo, không biết ơn, không nhớ ơn. Ðối với những người độc ác, đây là đặc tánh của họ được biết đến, này các Tỷ-kheo, tức là không biết ơn, không nhớ ơn. Ðây hoàn toàn là địa vị kẻ không Chân nhân, này các Tỷ-kheo, tức là không biết ơn, không nhớ ơn. Còn bậc Chân nhân, này các Tỷ-kheo, là biết ơn, là nhớ ơn. Ðối với những thiện nhân, đây là đặc tánh của họ được biết đến, này các Tỷ-kheo, tức là biết ơn, nhớ ơn. Ðây hoàn toàn là địa vị bậc Chân nhân, này các Tỷ-kheo, tức là biết ơn, nhớ ơn. Có hai hạng người, này các Tỷ-kheo, ta nói không thể trả ơn được. Thế nào là hai? Mẹ và Cha. Nếu một bên vai cõng mẹ, này các Tỷ-kheo, nếu một bên vai cõng cha, làm vậy suốt trăm năm, cho đến trăm tuổi; nếu đấm bóp, thoa xức, tắm rửa, xoa gội, và dầu tại đấy, mẹ cha có vãi tiểu tiện đại tiện, như vậy, này các Tỷ-kheo, cũng chưa làm đủ hay trả ơn đủ mẹ và cha. Hơn nữa, này các Tỷ-kheo, nếu có an trí cha mẹ vào quốc độ với tối thượng uy lực, trên quả đất lớn với bảy báu này, như vậy, này các Tỷ-kheo, cũng chưa làm đủ hay trả ơn đủ mẹ và cha. Vì cớ sao? Vì rằng, này các Tỷ-kheo, cha mẹ đã làm nhiều cho con cái, nuôi nấng, nuôi dưỡng chúng lớn, giới thiệu chúng vào đời này. Nhưng này các Tỷ-kheo, ai đối với cha mẹ không có lòng tin, khuyến khích, hướng dẫn an trú, các vị ấy vào lòng tin; đối với mẹ cha theo ác giới, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào thiện giới; đối với mẹ cha xan tham, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào bố thí; đối với mẹ cha theo ác trí tuệ, khuyến khích, hướng dẫn, an trú các vị ấy vào trí tuệ. Cho đến như vậy, này các Tỷ-kheo, là làm đủ và trả ơn đủ mẹ và cha. ); (Có hai hạng người này, này các Tỷ-kheo, khó tìm được ở đời. Thế nào là hai? Người thi ân trước và người biết nhớ ơn đã làm. Hai hạng người này, này các Tỷ-kheo, khó tìm được ở đời.

Tuy Đại thừa là phong trào xây lại ngôi đền PG, ngôi đền này đương nhiên không phải là ngôi đền nguyên thủy hay bộ phái - nhưng ngôi đền này cũng có sự liên quan hữu cơ không chối bỏ được (nên bảo nó không liên quan đến văn hệ pali là hơi cực đoan). Nói nôm na là người ta có thể đã lấy cả gạch ngói từ nhà cũ để xây nhà mới, hay xây nhà mới theo phong cách nhà cũ đã được xây. Cũng giống như 4 tướng trong kinh Kim cương có dấu vết trong Trung A hàm, Tây phương Thánh cảnh có liên hệ với văn liệu Trường A hàm/ Trường bộ, 42 chương trong kinh Tăng chi, ... 

Chính dấu vết về tư tưởng và văn liệu sẽ bổ sung thêm cho việc nghiên cứu các kinh thất dịch, nghi tợ, nghi ngụy, kinh tín ngưỡng, hội tập hội bản, kinh khoa cúng, ...

Như thế, có lẽ giống như kinh Vu Lan bồn, Kinh Đại Báo Phụ Mẫu Trọng Ân bắt nguồn từ những mẩu chuyện nhỏ, những chi tiết trong những kinh văn Nguyên Thủy, kinh văn thuộc tạp tạng, tiểu bộ kinh, ... sau đó được nhào nặn thành một kinh thống nhất. Đây có thể là sản phẩm của chính Tín ngưỡng Phật giáo dân gian Ấn Độ, rồi dưới sự kết tập phức tạp của các bộ phái, truyền đi các nơi và có diện mạo như hiện nay.

Hơn nữa đưa ra những luận điểm này cũng chưa đủ để khẳng định em nó chắc chắn 100% là kinh Phật thuyết, mà cũng chỉ để bổ sung cho mọi người có cái nhìn Trung dung hơn về nó mà thôi. Hay tốt hơn là cứ nhìn nhận là nó có họ với pali cho nó gần gũi 😃👏😃🤣

Tạm ghi lại mấy dòng để nghiên cứu thêm.

Ý kiến của Nhan Phan: cá nhân em thấy dù nó có là trước tác nhưng nội dung phù hợp với giáo lý Phật thì vẫn ko sao. Trong Nikaya cũng có đoạn đặt cha mẹ lên vai cả đời cũng chưa chắc trả hết ân cha mẹ trong Tăng Chi Bộ, và nhiều kinh khác nói về kính trọng cha mẹ, chứng tỏ chữ hiếu này ko chỉ có ở bên Đại Thừa mà Nam Tông cũng rất quan trọng. Còn vụ chỉ cãi thôi mà xuống địa ngục, theo em là phương pháp nói quá để nhấn mạnh thường thấy trong kinh Đại Thừa. Thỉnh thoảng Nikaya cũng có, vd như Đại Kinh Sư Tử Hống thuộc Trung Bộ, Phật nói ai giữ tà kiến rằng Phật Pháp là triết học do suy nghiệm mà thành thì thế nào cũng xuống địa ngục.

Vấn đề chính là mọi người mặc định nguỵ kinh là xấu, là do người đạo khác cài cắm vào để phá đạo Phật. Thật ra ko có bằng chứng cho việc đó, chỉ là họ lặp lại từ nhận định cảm tính của ai đó. Nếu chỉ là cảm tính thì mình cũng có thể nói kinh này được trước tác để phản bác lại quan điểm Nho Giáo rằng đạo Phật không biết đến chữ hiếu. Chừng nào kinh này nói mình quy y với Khổng Tử thì mới phải xem lại.

Cuối cùng là nhìn vào đại cục, mấy đứa fundamentalist (những người theo cơ yếu luận, cuồng nguyên thuỷ) trong đầu đã có sẵn cái cân rồi, có chứng minh được kinh này thì nó cũng đem kinh khác ra bắt bẻ. Nếu giải thích mãi thì mình mãi ở thế bị động, còn nó cứ việc nảy ra 1 cái nguỵ sử bôi bác nào đó rồi bỏ đó cho mình chứng minh hụt hơi. Nên hướng lâu dài theo em là chứng minh cơ yếu luận của tụi nó sai. Tụi nó vẫn sẽ không nghe đâu, nhưng giới trí thức sẽ nghe.