Tam giáo thường thức - 5 năm – một chặng đường

(Tổng kết kỉ niệm 5 năm thành lập page Tam Giáo Thường Thức)

Kính thưa toàn thể thành viên!

Tình hình tôn giáo tại Việt Nam năm 2025 tiếp tục sôi động với nhiều điểm nóng thu hút sự quan tâm của dư luận. Các sự kiện như: cung rước xá lợi Phật, sa môn tự phong Minh Tuệ, hay Sa môn tại gia, Mật tông – “dị giáo”, Nguyên thủy giáo, hay "nho gia tân thời" với chủ nghĩa cơ giới chiết trung về Nho giáo và Gia lễ, … cũng đang tạo nên những luồng ý kiến trái chiều. Những hiện tượng này chính là hồi chuông thúc dục tinh thần dấn thân và nhập thế đối với những hành giả, trí thức tôn giáo. Tiếp nối tinh thần Bồ tát hạnh sâu dày của cộng đồng đã được vun đắp bởi bao thành viên trong suốt 5 năm từ ngày thành lập, trong năm vừa qua, cộng đồng Tam giáo thường thức đã phấn đấu không ngừng nghỉ và đạt được nhiều thành tựu trên cả 6 mặt công tác. Xin đi sâu vào một số điểm nổi bật trong năm vừa quan

1.  Công tác tổ chức

Hoạt động nổi bật: Hội đã đánh dấu một cột mốc quan trọng là kỷ niệm 4 năm ngày thành lập page vào ngày 30/8/2024, phát động thành viên tụng kinh Dược sư cầu Quốc thái dân an, và hồi hướng cho bản hội nhân kỷ niệm 80 Quốc Khánh nước CHXHCNVN và kỷ niệm 5 năm thành lập Cộng đồng Tam giáo thường thức từ 19/8 – 2/9. Qua đó thấy rõ sự duy trì và phát triển ổn định của cộng đồng.

Củng cố lại tổ chức, phân quyền các trang chính, phụ. Cơ cấu lại hội nhóm: Tổ chức mang tên: Việt Nam Tam giáo học xã, cơ quan phụ trách phát hành: Tam giáo thường thức Thư cục, các page phụ vẫn lấy tên gọi là TGTT – phân đội

2. Công tác lý luận

Chủ đề trọng tâm: tập trung làm rõ nhiều vấn đề lý luận cốt lõi trong Tam giáo, đặc biệt là Phật giáo và Đạo giáo, thông qua các bài viết chuyên sâu.

Điểm đáng chú ý: sau 2 năm theo đuổi lối viết đoản văn, … đi vào các vấn đề nóng bỏng thì năm nay, học xã đã quay lại lối viết chuyên đề có dung lượng dài hơi với các chủ đề: Xá lợi, nói lỗi người xuất gia, hiện tượng Minh Tuệ giáo, Sa môn tại gia, … Đặc biệt, chuyên đề về phái bàn thờ có dung lượng rất lớn (50 trang A4), với nhiều phân tích, ví dụ minh họa, đã vạch ra 9 lỗi lớn của phái bàn thờ và cuốn sách “giải ảo” gây nức lòng cộng đồng. Việc đầu tư đi sâu vào các chuyên đề không chỉ giúp đi sâu vào bản chất của từng hiện tượng mà còn thể hiện sự nghiêm túc trong việc cung cấp thông tin chính xác, có cơ sở lý luận vững chắc, thay vì chỉ dừng lại ở việc bình luận. Đây là một nỗ lực đáng ghi nhận, góp phần vào việc bảo vệ sự trong sáng trong cộng đồng.

Trong quá trình nghiên cứu truyền bá, thực hiện công tác lý luận, TGTT rất chú trọng vào vấn đề cân bằng giữa niềm tin tôn giáo và nhãn quan học thuật, chú trọng văn bản học, nhân học, văn hóa học, ... phương pháp này giúp các vấn đề tôn giáo được tiếp cận một cách khách quan, khoa học, tránh những hiểu lầm hay cực đoan do niềm tin mù quáng. Bằng cách áp dụng các bộ môn khoa học như văn bản học, nhân học và văn hóa học, TGTT đã nâng cao giá trị của công trình nghiên cứu, tạo ra một cầu nối giữa đời sống tâm linh và kiến thức học thuật. Điều này không chỉ giúp củng cố niềm tin tôn giáo trên nền tảng vững chắc mà còn thu hút giới tri thức, học giả cùng tham gia, tạo nên một diễn đàn trao đổi đa chiều. Từ đó, những hiểu biết về tôn giáo được lan tỏa một cách chính xác và sâu sắc hơn, góp phần vào việc xây dựng một xã hội văn minh, tôn trọng sự đa dạng về tín ngưỡng nhưng vẫn dựa trên cơ sở tri thức vững vàng.

Các nội dung chính:

Giảng giải về  triết học và giáo lý: Các bài viết như "Ai tạo ra con người đầu tiên", "Chuyên mục hỏi đáp nhân bão Yagi" (bàn về thế giới quan của Phật giáo và hiện tượng “Thiền tông Tân Diệu”), ", "Bàn về cái tên trong đạo Phật", "Mạn đàm về 'xá lợi'", "Luân hồi có ngu không?" (bàn về bản nguyện tái lai của Bồ tát), "Bàn về 'Pháp môn'" (pháp số 84.000), và các bài viết về Đạo tạng, Tứ thư trích cú, …

Phản biện các quan điểm sai lệch: Nhiều bài viết nhằm đính chính những nhận thức chưa đúng về giáo lý và tín ngưỡng, ví dụ: "Tác giả cuốn sách 'thờ cúng tổ tiên và Gia Thần - giải ảo...' và phái 'Bàn thờ' đã sai lầm như thế nào?", "Tình trạng giằng co về quyền lợi thờ trời dưới chế độ Phong kiến" (bàn về một số tà kiến của phái Long bàn thờ). "Những thứ không nguyên thủy trong PG 'nguyên thủy'", "Chính thế mới gọi 'Tiểu thừa' ..." (phản bác phái cuồng Theravada), "Góp ý về lỗi lập luận trong bài viết của page Long môn" (nhận thức sai về vô ngã), "MẠN ĐÀM VỀ VIỆC 'NÓI LỖI' NGƯỜI XUẤT GIA", …

Phân tích quan điểm của các tổ sư, cao tăng: "Thượng tọa Thích Tiến Đạt giảng giải về cái 'tự' theo quan điểm kinh Di giáo (liên quan đến hiện tượng Minh Tuệ giáo), quan điểm của giới luật", "Quan điểm của Đại sư Hoằng nhất về chúng xuất gia trì bát giới".

3. Công tác truyền thông – đối ngoại

Nội dung rất đáng quan tâm của Công tác truyền thông – đối ngoại năm 2025 chính là: TGTT đã nhận được sự tín nhiệm, tham vấn của nhiều trí thức trẻ có đam mê với Huyền môn Tam giáo. Cụ thể là TGTT đã giúp sức, tư vấn, cung cấp tài liệu cho nhóm tác giả sách Yêu thần tạp lục phục vụ biên sọan và ra mắt thị trường. Sự hợp tác giữa TGTT và các trí thức trẻ trong lĩnh vực Huyền môn Tam giáo mang đến những ảnh hưởng xã hội tích cực. Cụ thể, việc TGTT nhận được sự tín nhiệm và tham vấn những người trẻ tuổi không chỉ công nhận khả năng của nhóm mà còn khuyến khích thế hệ trẻ chủ động nghiên cứu các giá trị văn hóa truyền thống. Hơn nữa, việc hỗ trợ nhóm tác giả biên soạn sách "Yêu thần tạp lục" giúp đưa những kiến thức chuyên sâu đến gần hơn với công chúng một cách bài bản, dễ tiếp cận.

Tương tác với xã hội: Blog tích cực bình luận, phản hồi các hiện tượng xã hội, drama liên quan đến tâm linh, tôn giáo qua các bài viết như "Tổng hợp thời sự tuần", "Drama cõi showbiz lại hé lộ drama tâm linh. Sớ với chả sách!!" (Jack), "Phim Tây nói về ta..." (film Nguời vợ cuối cùng), "Lại câu chuyện trang phục hầu đồng...", "Tượng tập gym?!" (Tượng Thích ca lối Kiền đà ha), "Chủ đề hot mà lại chặn bình luận là sao" (Chủ đề Táo quân), "Lại câu chuyện bác bỏ thuyết luân hồi bằng dân số thế giới", "TRẢ LỜI MỘT BÀI BÌNH LUẬN ẨU ..." (nhân hậu bão Yagi bàn về việc cầu siêu),

Đối thoại và tranh luận: Các bài viết thể hiện sự đối thoại với các quan điểm khác như "Đáp lời nhóm chiết học trẩu tre Thelazada", "Chuyên mục chiến đấu với giặc dốt", "Botat khịa 'thầy họ Thích, sa môn tại gia'", "Phật tử" không phải là con Phật mà là "Khổng Tử"???.

Truyền tải thông điệp: Có những bài viết mang tính chất kêu gọi, định hướng thái độ như "Nên có cái nhìn rộng mở hơn ..." (kêu gọi nhóm Bàn thờ tự kiểm điểm lại những sai quấy của mình), "TRI THỨC VÀ THÁI ĐỘ LÀ VÔ CÙNG QUAN TRỌNG ..." (kêu gọi phái cuồng Đạo giáo Trung Quốc nên có thêm cái nhìn đúng đắn về tôn giáo ở VN).

Chia sẻ nội dung đa phương tiện mang lại hiệu quả truyền thông cao: "Hình tượng Tề Thiên Đại Thánh trong phù lục bắc bộ", "Thủ bút viện chủ Đại từ ân tự", "Hình ảnh thần Tam danh", "Tinh tổ thần truyền", "Hoá tiên trận - trận phù lên tiên", “Cửu long tòa”. "Tượng Đạo giáo Việt Nam (p.1, p.2, p.3)", "TRƯỜNG SINH ĐỒ", Thần binh kì thức, Tam giáo chi đồ. Và đặc biệt nhất là dùng AI tạo tranh minh họa kinh A di đà theo Họa thức Nam tông để tạo sự gần gũi giữa các truyền thống truyền thừa. Đây vừa là nội dung mang tính thời sự khi áp dụng các công cụ mới, vừa là nội dung thu hút rất nhiều đối tượng khác nhau, tạo tình cảm, đồng thuận lớn trong công chúng. Điều này không chỉ giúp lan tỏa giáo lý một cách hiệu quả mà còn khẳng định khả năng ứng dụng công nghệ để làm giàu thêm đời sống tinh thần và văn hóa.

4. Công tác tư liệu – ấn bản – dịch thuật

Học xã tiếp tục Công bố, đăng tải các văn bản nghi lễ và kinh điển: cung cấp nhiều văn bản hành trì, góp phần bảo tồn và phổ biến các tài liệu cổ.

Ví dụ: "Sớ Phật đản", "Phổ Am thần chú nghi quỹ", "Sớ cầu quốc thái dân an nhân các dịp khánh tiết quốc gia", "Nhật tụng đại toàn", "Sớ ngày mùng 1", "Bài vị giao thừa", "Sớ tết - bộ cơ bản", "Sớ lễ thánh đản Thái thượng", tranh thờ, "Ngũ lôi hiệu lệnh", "Bài cảnh sách thầy cúng", "Bài sai Hương", "Kệ tán chú Chuẩn đề", "SỚ CẦU TẠNH MƯA (TRAI HỘI KÌ TÌNH SỚ)". Đàn cúng vào hè tiễn ôn

Đáng kể nhất là Học xã đã biên tập hoàn chỉnh Nhật tụng đại toàn 4 tập làm cơ sở cho sự tu học nội bộ của các thành viên và sẽ công bố dần trong thời gian tới

Công bố những phát hiện mới về tài liệu: "Sự tích trùng tang", kinh phạt mộc, mục đích của khoa cúng Thiên địa, Cốt bát hương của nhóm Quang Minh Tu Đức …

Giới thiệu các công trình tư liệu: Các bài viết về bộ tranh "An nam nhân dân thủ công nghệ đồ" của Henri J. Oger cho thấy nỗ lực trong việc giới thiệu các tư liệu lịch sử, văn hóa.

Phân tích và minh họa: Các bài viết như "Cách đề bia mộ", "Thứ tự dẫn lộ đám tang Trung Quốc và Việt Nam qua một vài tài liệu tranh",  cung cấp kiến thức thực tế và minh họa bằng tư liệu hình ảnh.

5. Công tác nghi lễ – hành trì

Hướng dẫn và giải thích: Nhiều bài viết hướng dẫn chi tiết về cách thức thực hiện các nghi lễ, giải thích ý nghĩa của chúng, giúp người đọc hiểu rõ hơn về thực hành tâm linh. Ví dụ: "Một số cách đề bài vị thờ cúng" (rất có giá trị trong việc phản bác quan điểm của phái bàn thờ), "Lễ tạ sau tụng kinh Dược sư", "Sái tịnh dùng nước gì?" (bàn về nội luyện trong Bảo đỉnh), "Tháng 4 tụng kinh Tám điều tưởng niệm ngày đức Phật đản sinh", "Ý nghĩa nghi thức động thổ, thượng lương, nhập trạch", "Cúng ít, cúng nhiều". Thập vật" (làm rõ ý nghĩa của "thập vật" trong nghi lễ), Thiên địa khoa, "Về vai trò của hình ảnh trong phù (phù hình)"

Phản ánh các nghi thức truyền thống: Các bài viết về các phong tục tập quán trong đám tang, thờ cúng (ví dụ: ""Cầm đèn song đăng đưa đám ma"", ""cỗ" đám ma... Lỗi thời?!", "Mùa tạ mộ sắp đến", "Thờ ảnh hay thờ bài vị", "Bát nhang "chuẩn phong thủy "", "Thượng lương", "Tụng kinh", "Cấp thủy nghi") cho thấy sự quan tâm đến việc bảo tồn và truyền bá các nét văn hóa truyền thống.

Thảo luận về các thực hành đương đại: Đề cập đến các vấn đề thực tiễn trong nghi lễ hiện nay, ví dụ "Nối cổ thờ 1 bát nhang", "Lại câu chuyện trang phục hầu đồng...".

6. Công tác tài chính

Với thu nhập từ một số nguồn không cố định đã tùy hỷ cúng dàng một số hạ trường, tham gia một số phong trào vận động của Nhà nước và hồi hướng về cho Hội.

Chặng đường 5 năm của Tam giáo thường thức là minh chứng rõ nét cho sự dấn thân và nhập thế của một tập thể trí thức đầy tâm huyết, đặc biệt trong bối cảnh tôn giáo Việt Nam đang có nhiều biến động. Với những thành tựu đã đạt được, Cộng đồng Tam giáo thường thức – Việt Nam Tam giáo học xã không chỉ khẳng định vị thế của mình mà còn góp phần xây dựng một đời sống tâm linh lành mạnh và văn minh trong xã hội đương đại. Để đạt được những thành tựu ấy, phải nói rằng, âm phù cũng lắm mà dương trợ cũng nhiều, xin đội ơn Phật Thánh gia hộ, niệm ân tín sĩ thập phương mật trợ đồng hành.

Nam mô thập phương vô lượng thường trụ Phật Thánh Tiên!

Nam mô Tây thiên Đông độ Nam Việt Tam giáo lịch đại chư vị tổ sư chân nhân bồ tát tác đại chứng minh!

Nam mô Thập phương biến chiếu Thiên tôn, Pháp giới tạng thân A di đà Phật!